+48 600 243 782

Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi staje się coraz bardziej popularne. Mieszkańcy są zachęcani do zbierania wód opadowych i ich wykorzystywania. Jednocześnie jednak Internet pełen jest sprzecznych informacji dotyczących formalności, jakich należy dopełnić przy realizacji zbiornika na deszczówkę. W poradniku wyjaśniono, skąd biorą się te rozbieżności i jakie działania powinna podjąć osoba, która chce mieć zbiornik na wody opadowe na swojej działce.

Wody opadowe to nie ścieki

Można spotkać się z interpretacjami traktującymi wody opadowe jako ścieki. Wynika to z faktu, że w poprzednim stanie prawnym rzeczywiście tak było (zob. art. 9 ust. 1 pkt 14 lit. c ustawy z 18.07.2001 r. – Prawo wodne). Jednak według obecnie obowiązujących przepisów woda deszczowa, która nie jest niczym zanieczyszczona, nie stanowi ścieku (zob. art. 16 pkt 61 ustawy z 20.07.2017 r. – Prawo wodne – dalej pr. wod.). Dotyczy to zarówno wody, która spływa z dachów budynków oraz z terenów utwardzonych, jak i tej, która wpada bezpośrednio do zbiornika na wody opadowe.

Wniosek: wody opadowe nie stanowią ścieków, o ile nie są z nimi zmieszane.

Ustalenie to będzie miało duże znaczenie przy ocenie, jakie formalności należy spełnić przed wykonaniem zbiornika na deszczówkę.

Zapamiętaj! Jeżeli znajdzie się wyrok albo decyzja, w której będzie wskazane, że deszczówka to rodzaj ścieku, to stanowisko w nich wyrażone nie będzie już aktualne.

Lokalizacja zbiornika na deszczówkę

Jak już wyjaśniono wyżej, wody opadowe nie są ściekami. Ma to duże znaczenie przy ustalaniu zasad lokalizacji zbiornika na deszczówkę na działce. W tym zakresie w wielu miejscach można znaleźć odniesienie do rozdziału 7 działu II rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dotyczącego warunków sytuowania zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe.

Od 29 czerwca do 28 sierpnia 2020 r. samorządy miejskie mogą składać wnioski o dofinansowanie projektów dotyczących systemów gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich, jak np.

• budowa, rozbudowa lub remont sieci kanalizacji deszczowej oraz infrastruktury towarzyszącej, która przyczynia się do odprowadzania, zatrzymania, retencjonowania, wykorzystania wód opadowych i/lub oczyszczania (w razie potrzeby) wód opadowych, dla tej infrastruktury preferowane będzie użycie metod naturalnych lub bazujących na naturalnych,
• budowa, rozbudowa lub remont zbiorników wód opadowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą (w tym m.in. urządzenia podczyszczające i instalacje rozprowadzania zebranej wody),
• likwidacja zasklepienia lub uszczelnienia gruntu poprzez stosowanie wzmocnień przepuszczalnych dla wody np.: ażurowych lub żwirowych.

O dofinansowanie w ramach konkursu projektów mogą się ubiegać:

• jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, działające w ich imieniu jednostki organizacyjne,
• podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Wsparcie jest kierowane do obszarów miast:

• ujętych w projekcie 1b polegającym na opracowaniu lub aktualizacji planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców lub
• których gęstość zaludnienia jest wyższa niż 1200 mieszkańców/km2,
• jeśli projekt dotyczący zagospodarowania wód opadowych jest ujęty w kontrakcie terytorialnym dla danego województwa wg stanu na dzień 31 października 2016.

Miasta nieujęte w projekcie 1b mogą skorzystać ze współfinansowania, jeżeli posiadają plan adaptacji do zmian klimatu zgodnie z przygotowanym przez Ministerstwo Środowiska „Podręcznikiem adaptacji dla miast – wytycznymi do przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu” lub potwierdzą przystąpienie do przygotowania planu adaptacji poprzez dysponowanie odpowiednią uchwałą rady gminy.

Na dofinansowanie projektów w ramach konkursu przeznaczono 60 mln złotych z unijnego działania 2.1 „Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska”, typ projektu 2.1.5 „Systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich”. Dofinansowanie może wynieść maksymalnie 85% wartości wydatków kwalifikowanych projektu.

Szczegóły konkursu (w tym wzór wniosku o dofinansowanie, listę wymaganych załączników oraz wzór umowy o dofinansowanie) można poznać TUTAJ

Przed podjęciem decyzji o realizacji przydomowego kompostownika warto poznać warunki, jakie musi on spełniać, zasady jego usytuowania oraz korzyści prawne, jakie można uzyskać.

Kompostownik w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie

Dnia 6.09.2019 r. do ustawy z 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2019 r. poz. 2010 ze zm.; dalej: u.c.p.g.) wprowadzono art. 4 ust. 2a, który wymienia fakultatywne elementy regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie. Stanowi on m.in., że rada gminy może w regulaminie określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi oraz zwolnić właścicieli takich nieruchomości, w całości lub w części, z obowiązku posiadania pojemnika lub worka na te odpady.

Po pierwsze, kompostownik musi być przydomowy, tzn. muszą być w nim kompostowane odpady pochodzące z domu (gospodarstwa domowego), a nie np. z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie nieruchomości, na której znajdują się także budynki mieszkalne jednorodzinne.

Po drugie, istotne jest, aby na działce znajdował się budynek mieszkalny jednorodzinny, a nie budynek w zabudowie jednorodzinnej. Zgodnie z art. 3 pkt 2a ustawy z 7.07.1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r. poz. 1186 ze zm.) budynek mieszkalny jednorodzinny to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku. Natomiast w myśl § 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065; dalej: r.w.t.), przez pojęcie zabudowy jednorodzinnej należy rozumieć jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespół takich budynków wraz z budynkami garażowymi i gospodarczymi. Zgodnie z § 3 pkt 3 r.w.t. zabudowa zagrodowa to w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych. Skoro art. 4 ust. 2a pkt 4 u.c.p.g. odnosi się do budynku mieszkalnego jednorodzinnego, a nie do określonego rodzaju zabudowy, to wydaje się, że znajdzie on zastosowanie zawsze, gdy na działce znajduje się budynek mieszczący się w definicji budynku mieszkalnego jednorodzinnego sformułowanej w Prawie budowlanym, czyli nie tylko w zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej, ale także zagrodowej. Dzięki takiemu rozwiązaniu także gminy typowo wiejskie mogą korzystać z omawianej normy kompetencyjnej.

Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, będzie można otrzymać z nowego programu priorytetowego „Moja Woda”, ogłoszonego przez Ministerstwo Klimatu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Łączny budżet przeznaczony na ten cel czyli łagodzenie skutków suszy w Polsce, to 100 mln zł do wykorzystania w latach 2020-2024. Dzięki temu ma powstać 20 tys. przydomowych instalacji, dzięki którym zaoszczędzimy 1 mln m³ wody rocznie.

KTO – program skierowany jest do właścicieli domów jednorodzinnych

ILE – do 5 tys. zł dotacji, nie więcej niż 80 proc. kosztów poniesionych po 1 czerwca 2020 r.

NA CO – środki mogą być przeznaczone na zakup, montaż i uruchomienie instalacji, takich jak m.in. zbiornik retencyjny lub podziemny, oczko wodne, instalacje do nawadniania lub innego wykorzystania zatrzymanej wody, pozwalających na zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie danej nieruchomości

GDZIE – wnioski należy składać w WFOŚiGW w Katowicach

KIEDY –  od lipca 2020 r.

W dniu 16 maja weszła w życie (z pewnymi wyjątkami) ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. W obszarze przepisów z zakresu prawa ochrony środowiska wprowadziła ona kilka istotnych zmian.

Więcej czasu na realizację obowiązków sprawozdawczych

Wydłużono terminy na złożenie sprawozdań za 2019 r., o których mowa w przepisach:

• ustawy z dnia 13 września 1997 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

• do 31 sierpnia 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, podmiotów prowadzących punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (z wyłączeniem gminy), a także innych podmiotów zbierających odpady komunalne oraz podmiotów zbierających odpady komunalne przyjmujących odpady komunalne od innego zbierającego odpady komunalne,
• do 31 października 2020 r. - w przypadku rocznego sprawozdania wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi,
• do dnia 31 grudnia 2020 r. - w przypadku rocznego sprawozdania marszałka województwa z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi

• ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach:

• do 11 września 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi (art. 73 u.o.) oraz rocznych sprawozdań składanych przez organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego (art. 74a u.o.), jak również rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami składanych przez przedsiębiorców prowadzących stację demontażu pojazdów oraz prowadzących strzępiarkę, o której mowa w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (art. 75 ust. 2 pkt 4 i 5 u.o.);
• do dnia 31 października 2020 r. - w przypadku rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami (art. 75 u.o.) - poza wskazanymi wyżej wyjątkami.